Vijf jaar geleden vertrokken we naar Thailand. Nu ik dit zo opschrijf klinkt het als een droge mededeling die dood op de grond valt. Maar wat de meesten alweer vergeten zijn, was voor ons een avontuur dat we ons zullen blijven herinneren. Vijf jaar geleden vertrokken we voor dat avontuur, een half jaar naar de andere kant van de wereld. Ik neem jullie mee op een tocht down Memory Lane.

Voorbereidingen

Vol goede moed beginnen we aan de voorbereidingen, optimistisch in het vooruitzien naar een nieuw leven, ontsnappen aan de polder, aan de burn out. Ik pak een paar dozen in met spullen en boeken die ik graag mee wil hebben. Wat wil ik nou helemaal persé hiervandaan meenemen naar de warmte, wat heeft een mens eigenlijk nodig? Ik ga nog een keer op bezoek bij Ma, koffieleuten met vrienden en naar een verjaardag nu het nog kan.

Het één kan pas geregeld worden na het ander. Vertrek datum geprikt en tickets geboekt. Internationaal rijbewijs bij de ANWB gehaald. Visa kun je pas aanvragen wanneer je een retourticket kunt aantonen. De hele exercitie van voorbereiding is één lange zen-oefening in geduld. Geduld, geduld en nog meer geduld. De stapel papieren groeit en groeit, iedere dag komt er opnieuw iets bij ter aanvulling van gevraagde bewijslasten. Eindelijk zijn alle benodigde paperassen binnen om naar het consulaat te stappen. We kunnen geen multiple entry visum aanvragen, alleen een visum voor 3 maanden. We zullen in Thailand langs een immigratiekantoor moeten om dat allemaal naar een half jaar te laten omzetten. Ten langen leste blijkt alles compleet en in orde. De contanten worden overhandigd; de paspoorten inclusief visa worden aangetekend aan ons geretourneerd. Weer een stapje dichterbij vertrek geregeld.

Pattaya

Op een grijze 9 maart 2018 vertrekken we naar Bangkok. De eerste twee weken verblijven we in het Woodland Hotel in Pattaya. De dag na aankomst gaan we direct op huizenjacht. Een geschikt appartement is best lastig te vinden, we bekijken er meerdere. Woningen van ‘doe-maar-normaal’ tot ‘over-the-top-superdeluxe’. Te duur, te klein, te saai en te ver van centrum of strand, het is het allemaal net niet. Kwaliteit vinden we meer bepalend dan de ruimte en het aantal kamers.

Nog dizzy, net uit het ziekenhuis na een gemene virus-aanval, vinden we een appartement op de 10^e verdieping in de woontoren waar Gijs’ collega ook woont, Wongamat Tower. De volgende dag verhuizen we. Inpakken, uitchecken en wegwezen. Alle dozen en koffers takelen we enkele straten verderop weer naar boven. Het lijkt heel veel, maar het is snel uitgepakt en weggeborgen. De uit Nederland meegenomen kleinigheden zet ik mooi neer en geef mijn schrijfspullen een plekje. De puien wagenwijd open, binnen wordt buiten.

Laptop naar buiten, ventilator aan, kopje koffie erbij en typen op het balkon. Naar de zee staren vanuit mijn aquarium en af en toe iets in een schrijfschrift kladderen. Boek lezen. Inspiratie opdoen. De meeste dagen zijn schrijfdagen te noemen. Ik metsel, schaaf, slijp, stuc en schilder, beitel, boetseer en behang met woorden. Ik selecteer en bewerk de foto’s voor mijn verhalen. Stoeien, of worstelen -net hoe de pet staat-, met de wonderen van Wifi, WordPress en Facebook. Dat alles neemt hele dagen in beslag.

Op de witte tegels van de woon- en slaapkamer zie je werkelijk álles. Vegen, daarna dweilen en de badkamer poetsen zijn in een uurtje wel bekeken. Poetsdag is tevens wasdag. Als in: de was ophalen die gisteren naar de wasserette is gebracht. Strijkdag is hiermee komen te vervallen: we krijgen de lading gesteven en gestreken retour.

In de weekenden gaan we eropuit. Boodschappen doen bij de mega-supermarkten, tempels in de omgeving bezoeken, met de ferry naar het eilandje Koh Larn en dan naar de het tempeltje op de top lopen, via de Kwan Yin en de Grote Boze Monnik.

Het Songkran weekend besteden we in Hua Hin. Daar hadden we beter de hele week kunnen blijven: het blijft de hele week in Pattaya een watersmijtend gekkenhuis. Dat watersmijten is iets nieuws, dat gekkenhuis is het altijd. We bezoeken wat Nationale Parken waar we welgeteld één wilde olifant tegenkomen.

Op zijn zachtst gezegd is het weer wisselvallig, variërend van lekker zonnig tot noodweer met bijbehorende water- en stankoverlast.
Een enkele keer waag ik me naar het zwembad op de 40^e verdieping. Baantjes trekken resulteert helaas in blauwe nagels en groen haar. Je kunt het er als de zon schijnt niet te lang uithouden zonder levend gebraden te worden. Datzelfde geldt voor het strand. Een  kilometer lopen en onder een boom een plekje zoeken. Je dood vervelen. Een enkele keer een foot-massage nemen. Shoppen bestaat vooral uit ‘kijke, kijke, nie kope’. Hoe goedkoop alles is of lijkt, ik heb nooit iets nodig. Gezellig met mijn dochter of een vriend(in) suffelen en een bakkie doen… zit er helaas niet in.

De Thai zijn bezeten van eten. Iets zonder vlees of vis staat echter slechts zelden op de menukaart. Men is niet voor één gat te vangen, er wordt ter plekke iets verzonnen. Al komen de vegetarische varianten meestal neer op veggie pad thai, fried rice with egg of fried vegetables and white steam rice, ‘nee’ verkopen zal men nooit doen. De Indiase keuken is in Pattaya ruim vertegenwoordigd en op die spijskaarten staan volop vegetarische curry’s en thali’s. Helaas kunnen we ons dit niet dagelijks veroorloven, zelfs in Thailand niet.

Gijs heeft op de route naar zijn werk een vegetarische afhaal-toko ontdekt. Wat hij allemaal in kleine zakjes mee krijgt, is genoeg voor drie dagen. En pittig, en vers, en veel groenten. Op te warmen in de magnetron. Helaas blijkt het voor mijn gestel vaak té scherp te zijn na dat rottige rota-virus. Ongeveer om de tien dagen is het raak. De badkamer grenst gelukkig aan de slaapkamer.

We bezoeken zóveel tempels, wats, dat het de thuisblijvers gaat vervelen. Voor iemand in Nederland lijken ze allemaal op elkaar, terwijl wij ons telkens onderdompelen in de verschillende bouwstijlen, geuren, kleuren.

In Thailand, het land van de glimlach, zijn diverse kloosters en meditatiecentra die Vipassana meditatietechniek retraites faciliteren. Ik word er overvallen door een gevoel van hevige desolaatheid. Kan mijn denken niet laten gaan, niet loslaten. Ik steven rap op een hysterische paniekaanval af. Wat doe ik hier in godsnaam? Mijn bonkende hoofd laat mij niet mindful zitten of lopen of staan, het eist alle aandacht op. Ik ben totaal alleen in een wildvreemde omgeving waar ik eerlijk gezegd bang voor ben. Weten we dat ook weer. Ik noem deze ervaring ‘een leerzame mislukking’. De volgende dag zit ik op het balkon. En doe wat ik het liefste doe. Ik zit, mijn lijf zit. Ik schrijf. Hier. Nu. Adem in. Adem uit. Heel diep uit.

Op reis

In Thailand zit je heel centraal om de rest van Azië te bezoeken. We nemen de gelegenheid te baat naar de Angkor Wat in Cambodja te reizen. Van tevoren denk ik: we gaan er gewoon heen en gaan het wel zien. Hoe kun je je voorbereiden op zoiets machtigs? Het is zo veel, zo groot, zo groots. Het terrein beslaat vele vierkante kilometers, restanten van nederzettingen en tientallen hindoeïstische en boeddhistische tempels, daterend uit de 10e tot en met de 13e eeuw. De verlatenheid -ondanks de toeristen- van de ruïnes. Het was onmogelijk álles te zien in twee dagen. We komen er zeker een keer terug. Ooit.

We gaan naar Chiang Mai. Voor ons is dat bekend terrein waar we ons thuis voelen. We bezoeken de Doi Suthep en de Wat Jet Yod. Barbecueën bij Paul en gaan op de koffie bij Johan, oud-collega’s van Gijs. Rijden naar de parasollenkwekerij en het houtsnijders dorp.

Met de kinderen

Eind juli komen de kinderen over. Vier maanden is best lang en die laatste paar dagen leken dubbel zo lang te duren. Ik knuffel ze helemaal plat. Kamers hebben we voor ze gereserveerd in een guesthouse in de straat.

Eerst bezoeken we wat attracties in de buurt, zoals Koh Larn en de Sanctuary of Truth met zijn houtsnijwerk. Op uitdrukkelijk verzoek van de kinderen gaan we naar Bangkok. Fietsen met Co van Kessel wat een stuk eenvoudiger blijkt te zijn dan 10 jaar daarvoor. We scheuren in twee tuktuks door de nachtelijke straten van de stad, varen door de khlongs met een longtailboat, bezoeken uiteraard de Wat Arun en snuffelen over Khao San Road, het backpackers district. ‘Thuis’ doen Yasmin en ik een dagje strand, inclusief schoonheidsbehandeling en henna-tattoo. 

De knoop doorgehakt

Na twee gezellige weken samen nemen we alweer afscheid van Robin, Yasmin en Casper. Ik zal me weer zelf moeten vermaken. Stilaan is het augustus geworden. We gaan nog een weekend naar Chiang Mai waar we zeiknat regenen op de Doi Inthanon. Die heilige berg schijnt schitterend aangelegde tuinen hebben, wij hebben er door de mist en regen niets van kunnen zien. Wat op zich wel een hilarisch verhaal opleverde.

Het wordt tijd om de knoop door te hakken. We keren terug naar Nederland. Mijn gevoel van nutteloosheid zegt me dat dit niet mijn leven voor de toekomst is. In Nederland is iedereen vanzelfsprekend doorgegaan met leven op zijn eigen ingeslagen weg, aan onze afslag voorbijgaand. Dat is logisch. Ik realiseer me nu hoe ik voor lief nam dat ik deel uitmaakte van andermans levens, ik stond er niet bij stil hoe graag ik in hun gezelschap verkeerde. Tegenwoordig zijn we onbeperkt bereikbaar: mobiele telefoon, what’s app, skype, mail, facebook. Hoe moeilijk blijkt het desondanks te zijn iemand te pakken te krijgen, contacten vast te houden. Altijd rekening houden met het tijdsverschil, het feit dat vrienden gewoon aan het werk zijn, kinderen met wisseldiensten en omgekeerde levensritmes. Verhalen en blogs zijn eenrichtingverkeer.

Het aftellen slaat toe. Voor Gijs lijkt de tijd nu in een zucht voorbij te vliegen, terwijl voor mij de tijd zo traag als stroop door een theezeefje glijdt. Er hoeft niet veel geregeld te worden. De voorbereidingen van de heenreis in omgekeerde volgorde, maar dan zonder het gedoe van visa, werkvergunning, Thais rijbewijs en dat soort dingen. De dozen weer terug volladen, bedenken wat er direct bij de hand moet blijven en wat even kan wachten. De printer inpakken, souvenirs en boeken gaan in een doos. Het huisje in originelere staat terugbrengen. De grote bloempotten met orchideeën die we niet meenemen zetten we op het werk, de vijverpot wordt ingepakt om met een zeecontainer mee te sturen. Voor de thuisblijvers nemen we van her en der cadeautjes mee. Voor onszelf tastbare herinneringen zoals het houtsnijwerk uit Chiang Mai, de bronzen bel uit Cambodja, de kleine Kwan Yin, schelpen en zand. Drie miljoen foto’s.

Ik zal aan dit avontuur terugdenken, aan de bloemen, de kleuren, aan de vrolijkheid, de vriendelijkheid, de malligheid. Aan de mooie dingen die we gezien en beleefd hebben, de gekke dingen, de wonderlijke, onbegrijpelijke, vreemde dingen. Dan zal ik terug willen naar iets wat er slechts gedeeltelijk was, met de zonnebril van ‘weet je nog, toen alles zonnig, warm en leuk was’, en vergeten zal ik de regen, telkens die harde wind, de sombere wolken.
Ik zal proberen de rotzooi in de goot en op straat, het vervuilde strandzand, de rioolluchten, het verkeer, het lawaai, de stank, de uitlaatgassen hier te laten en ze verstoppen in een donker hoekje op de zolder van mijn geest. Ik zal de neerslachtige en mopperdagen, de baal- en heimweedagen trachten te verdringen, zodat ze geen deel meer uitmaken van mijn herinneringen. Wat je overhoudt is dan misschien ‘rozengeur en schone schijn’, echter met -veel- souvenirs die verhalen van een mooie episode.

9 maart 2023

En nu zijn we vijf jaar later. Of eigenlijk 4,5 na terugkeer in Nederland. Ook in die jaren is zo ontzettend veel gebeurd, is het leven voorbijgevlogen. Ofschoon we nooit spijt hebben gehad dat we zijn teruggekeerd, beving me een enkele keer een gevoel van heimwee naar mijn rustige balkonnetje, het niets hoeven of moeten. Ik heb de bel van Koh Larn als buroblad-afbeelding op mijn laptop geïnstalleerd, af en toe afgewisseld met de foto van het uitzicht op de tuin en de zee vanaf mijn balkon. Heimwee is een groot woord, maar ja, er zijn dingen die ik weleens mis. Na vijf jaar niet naar Thailand te hebben gereisd, is het hoog tijd dat we weer eens die kant op gaan…

PS: Ik vond het leuk alle Thailandverhalen terug te lezen, opnieuw te beleven, weer te vóelen wat we daar meemaakten. De genoemde blogs staan nog altijd op de site al zijn de foto’s verwijderd vanwege ruimtegebrek. Als je alle verhalen integraal wilt lezen, begin dan met Sawadee-ka en ga onderaan de pagina met het pijltje naar rechts naar het volgende blog.

---