Op de radio hoor ik reclames over een tentoonstelling in het keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden. Het is vakantie, eindelijk tijd voor een vriendinnenuitje. Op een sombere 1 novemberdag gaan we gezelligheid opzoeken, óp naar China.

De auto droppen we in de Oldehove-garage en als we daaruit tevoorschijn komen staan we recht voor die Oldehove. De malle scheve toren zonder kerk of logica staat al sinds 1533 op het plein in de stad. Hij is te bezoeken, tussen april en oktober kun je hem zelfs beklimmen. Dat idee onthouden we voor een andere keer.

Het plein overstekend lopen we naar Museum de Princessehof, een allegaartje van aan elkaar geplakte 16e-, 17e-, 18e- en 19e eeuwse panden. Door het museumwinkeltje komen we in de ruime ontvangstruimte, de tickets en museumkaarten worden gescand, jassen en tassen in de kluisjes en daar gaan we.

Wu Zetian is de enige vrouwelijke keizer die China ooit gehad heeft. Precies 1400 jaar geleden werd ze geboren, kwam als jong meisje als concubine naar het keizerlijke hof en werkt zich op tot keizerin. Ik ga geen wetenschappelijk, historisch verhaal ophangen, de kans op onjuistheden zou te groot zijn. Daarvoor kun je beter (de site van) het museum bezoeken.

Ze stichtte haar eigen Wu Zhou dynastie, die de Tang dynastie met 15 jaar doorbreekt. Als ze is afgezet gaat het Tang-keizerrijk weer op oude voet verder. Bij elke zaal staan teksten die dagboekfragmenten lijken. Wu Zetian is erg overtuigd van zichzelf: “Ik heb ervoor gezorgd dat…”; “Ik wilde zus en ik regelde zo.” Ze zou het grondgebied vergroot hebben, meer welvaart en voorspoed gebracht hebben. Tsja, en of dat allemaal op een nette manier ging, kun je je afvragen. Al was dat vast niet anders dan wanneer ze een man geweest zou zijn.

Er is maar zo weinig, er zijn niet meer dan enkele scherven van haar leven bewaard gebleven. Je kunt je afvragen in hoeverre dit allemaal letterlijk waargebeurd is. Dat weet niemand, dat kun je slechts onderzoeken aan de hand van de talrijke andere “scherven” van rond die tijd. Wij bekijken dit alles nu met onze 21e-eeuwse ogen. Zeggen oh en ah en tjee!  Maar hoe het tóen, in díe tijd, werkelijk was, hoe men leefde, voelde, dacht, daar kunnen we alleen naar gissen. Wij dragen altijd onze hedendaagse en Hollandse oogkleppen.

De tentoongestelde objecten zijn overigens allesbehalve scherven. Het is werkelijk bijzonder, zo goed als de beelden en gebruiksvoorwerpen bewaard zijn gebleven. Theeserviezen en eetstokjes, stoeptegels met reliëf tegen de gladheid en dakpannen, haarspelden en bronzen spiegeltjes. Er is van alles het mooiste bijeen vergaard. De schilderingen geven een beeld van het Chinese leven, de handelingen van zijdebewerking, de jacht, een klooster. Wat een andere tijd, wat een andere cultuur. Ik maak weinig foto’s, we hebben het te druk met kijken, verwonderen en filosoferen.

Na Wu Zetian volgt de expositie Van Oost naar West met diverse keramiek, vazen, serviezen en beeldjes uit de hele wereld. Mijn moeders Ravelli-vaasje staat er ook bij. Daarna zit ons hoofd vol en wordt het tijd voor koffie en een tosti. We lopen een winkelstraatje door tot we bij een Grand Café uitkomen. Half 2 en het zit stampvol. De koffie, thee en tosti zijn echter warm en we zijn nog lang niet uitgepraat.

Terug in het museum hebben we nog net tijd om de kleine expositie over M. C. Escher te zien, we staan in zijn geboortehuis. Eventjes iets totaal anders dan die Chinese cultuur. In één van de keldergewelven heeft straatkunstenaar Leon Keer een schildering á la Escher gemaakt, vol met gezichtsbedrog, omgekeerde trappen en salamanders. Of zijn het krokodillen, dat kan ook. Heel apart.

We struinen vijf minuten in het winkeltje. Nee, aan merchandise is niet gedacht, er zijn geen koelkastmagneten, geen koperen miniatuurdraakjes en zelfs geen ansichtkaarten over deze tentoonstelling. Ik neem enkel een magneet mee van Escher. Met enige pijn, moeite en de slappe lach vinden we de auto terug in het doolhof van de Oldehove garage. De terugreis gaat daarentegen vlot en we zijn nog steeds niet uitgebabbeld. Op de dijk miezert het.

---