Dam tot dam? |

Het TomTom-bestand, ons zeer vriendelijk door de 2CV club toegestuurd, is in de routeplanner klaargezet. Op goed geluk zoeken we het voor ons meest logische, dichtstbijzijnde startpunt en gaan onderweg. Een middag lang ontsnappen we aan dagelijks gedoe. Een papieren rit-beschrijving van deze Noord-Holland route hebben we niet, we laten ons verrassen.

Het eerste stuk kennen we goed. Het leidt ons over de smalle weg waarover ik vroeger naar mijn werk fietste. Dag eendjes in de vaart. Dag geiten, dag molens, dag hekje met de maffe kippen. Dag visserke-vis met de pijp.

Al kronkelend stuiten we op de eerste dam: Obdam. We tuffen door naar Schardam en passeren allerlei ouderwetse gehuchtjes langs de IJsselmeerdijk. Kinderhoofdjes, ophaalbruggetjes, een oude grenspaal. Dan meer weilanden met rechte sloten, koeien of schapen, er is genoeg te zien. Ik vergeet gewoonweg foto’s te maken.

Een noodstop! Een sukkel die zonder te kijken van zijn erf achteruit de weg op steekt. Gijs ramt verwoed op het stuur, alleen zit de Dyane-toeter daar niet… We halen maar eens diep adem en kachelen weer verder, al foeterend op grootgrondbezitters, hun monstrueuze wagens en hun gebrek aan verstand.

Bij Edam strekken we eventjes de benen in de frisse wind op de dijk. Volendam is het volgende Dambord. Niet gezelligs of authentieks te vinden in deze twee steenpuisten van bouwputten en nieuwbouwgedrochten. Wat hadden die miljoenen toeristen hier in vredesnaam te zoeken? Het is ons een raadsel.

Monnickendam, met wederom nieuwbouw. Daarna een kanaal met bootjes. Gelukkig. Via Uitdam en het weidse Broek in Waterland belanden we in het krankzinnige verkeer in Amsterdam. Door Kadoelen en Buiksloot rijden we van Oostzaan naar Zaandam.

Een onverwacht intermezzo.

Bij Zaandam zie ik op de routeplanner dat de rit bij de stoplichten rechtdoor loopt, maar TomTom houdt stug vol dat we linksaf moeten. Ik kijk over de kruising heen en zie een uithangbord boven de weg: Hembrug.

In de twee transformatorhuisjes aan weerszijden van de entree bevindt zich het Hembrug Museum. Een lijn met vogels van divers pluimage in kooitjes, gespannen tussen palen, biedt een voorproefje van Art Zaanstad. Allerhande kunstenaars hebben zich in de meer of minder gerestaureerde panden gevestigd. Helaas zien de terrasjes, souvenirshops en lunchrooms er zeer gesloten uit. Andere gebouwen zijn in slechte staat met kapotte ramen en ontbrekend metselwerk. Her en der staan grote buitenposters met foto’s van details uit het interieur van de vroegere munitie fabriek. Een summiere echo van de roerige geschiedenis van het complex.

Met grote ogen kijk ik over het domein van de voormalige Artillerie Inrichting. Hoe bijzonder is het, daar te rijden waar mijn moeder, vlak na de oorlog als jonge meid moest gaan werken voor de kost. Ze heeft het er, zoveel jaren later, vaak over hoe graag ze het nog eens zou willen zien. Hoe zou het er nu zijn? Wat voor herinneringen zouden er bovenkomen? De gekooide vogeltjes komen ineens symbolisch over. Oud worden, heel oud worden, is niet altijd leuk.

Afgezien van het persoonlijke aspect, wat moet het fotogeniek zijn om hier met een hele sliert eenden en aanverwanten te rijden! Daar zijn deze tochten tenslotte voor bedoeld: samen touren. Wanneer zouden we weer mogen?

Napratend over deze wonderlijke wending bereiken we Westzaan. O, die Zaansgroene woninkjes links en rechts, allemaal zo perfect geconditioneerd. Die tuintjes met waslijnen en nette heggetjes om de bloemperkjes. Oud-Hollandse kneuterigheid ten top, ik smul ervan, waan me in een kinderboek van 100 jaar geleden. Je kunt het geklos van de klompen bijna horen. Te druk met koekeloeren, vergeet ik ook hier te fotograferen.

Bij de watertoren steken terug naar boven, richting Alkmaar. Langs West-Knollendam en Marken-Binnen slingeren we door de landerijen bij Graft. Nauwe klinkerstraatjes, ieniemienie raadhuisje, brugje over en we zijn er alweer voorbij. De Schermer, ook al zo weids, langs molens en bollenvelden naar Rustenburg. Deze tocht had evengoed Molenroute kunnen heten. Weer ben ik te laat met de camera. Hierna verlaten we de route om verder rechtstreeks naar het Hoge Noorden te rijden.

Molens, nog meer molens. Echte, oerdegelijke molens. Het oude land is geverfd met tulpen. Door de bomen zien we het windmolenbos. Ons thuisland.