Het was herfstvakantie en dat hebben we geweten ook.

Ons doel die dag: Museum Speelklok, ‘Robots love Music’. Door de deuren wacht een rij mensen die net als wij naar binnen willen. Veel, heel veel kleine mensjes. Een enkele verdwaalde toerist tussen opa’s en oma’s die in de kerstvakantie de kleinkinderen mee uit nemen. Casper kreunt: ‘het zijn er zo véél en ze zijn zo…lúid!’.

Wij trekken ons eigen plan, zonder gids. Informatie kunnen we ‘uit de muur’ halen via een microfoonvormige koptelefoon die bij elke klok en pierement informatie spuit. Leuk om alles te zien en te horen, maar het uitpluizen hoe de dingen werken, hoe de raderen draaien en de wind geblazen wordt, de snaren bespeeld worden, is minstens zo interessant.

Neuzen worden bijna platgedrukt op de vitrine-ruiten om de soms minuscule techniekjes te kunnen doorzien. Uren wordt er getuurd en binnenwerken ontleed en geanalyseerd. Ikzelf val voor het geweldige, imposante mechanisme van een antiek carillon.

We zien een stukje demonstratie met een ‘zelfdenkende’ robot. ‘Shimon’ interpreteert het geluid van keyboard of elektrische gitaar met zijn computerbrein en reageert met een ‘logische’ aanvulling. Dat wil niet persé zeggen dat wat hij op zijn marimba speelt er ook mee harmonieert. Logica heeft niet altijd met harmonie te maken. Tussen de voorstellingen door mag je zelf achter het keyboard met ‘Shimon’ samenspelen.

Pauze, ik ben hard aan koffie toe en het is al voorbij lunchtijd. Halverwege het restaurant staat een hele rij kindjes van een kinderdagverblijf in knalgroene T-shirtjes braaf in een dubbele rij handje-in-handje te wachten tot ze in hun jasjes gehesen worden. Nu zijn ze stil, bekaf van de speurtocht en het lawaai om hen heen.

We vervolgen onze tocht. Van de meer dan honderd jaar oude robots die nauwgezet een mens nabootsen en de bekkens-kletsende aapjes op een fiets -wie kent ze niet-, tot plestikke dingen die weinig meer met een mens van doen hebben. Eeuwenlange technische ontwikkelingen van dichtbij aanschouwen en in datzelfde momentum een beeld krijgen van het menselijk denken door de tijden heen is spannend. Waar houdt een mechanisme op slechts machine te zijn en wordt het een robot?

Met korte pootjes keren we terug naar het station. De perrons lopen vol met gezinnen, vol beladen met gele Lego-tassen. Ook hier weer afgedraaide kindertjes die tijdens het wachten en in de trein zoet gehouden moeten worden. Herfstvakantie…

---